HATAY'DA COĞRAFİ ÜRÜNLER KATALOĞU

Süheyl Budak

Slow food’la başlayan, daha sonra yöresel ürünlerin kaybolmasını önlemek ve geleneksel olarak gelecek nesillere taşımak maksadı ile oluşturulan coğrafi işaretli ürünler açısından şehrimizin, Anadolu’nun ve Akdeniz bölgesinin en zengin yöresel ürünlerine sahip olduğunu, bu zengilliği de Unesco’nun Hatay şehrini yaratıcı şehirler ağına alması ile beraber gözler önüne sermek isteriz.

Halen Hatay şehrine ait 5 coğrafi ürün tescili yapılmış olup, tescilde bekleyen 2 adet ürünümüz mevcuttur. Coğrafi işaretli ürünler gastronomi açısından önemli bir yer arz etmesinin yanında, bu ürünlerin hepsi birer katma değer yaratma ve ürünleri dünya gastronomisine kazandırma açısından da önemlidir.

Menşe veya mahreç işareti alabilecek ürünleri sizlerle paylaşıyorum:

1. Künefelik peynir, 2. Cara peyniri, 3. Antakya Küflü çökelek, 4. Cara çökeleği, 5. Antakya peyniri (kaynatılmış), 6. Antakya çile peyniri, 7. Antakya sünük peyniri, 8. Antakya kake peyniri, 9. Antakya bastı peyniri, 10. Antakya taze peyniri, 11. Su zeyti, 12. Halhalı zeytini, 13. Habeşi zeytini, 14. Sarı Habeşi zeytini, 15. Sarı ulak, 16. Mahallenin çocuğu zeyt, 17. Savrani, 18. Eşşek gözü, 19. Kalem bezi, 20. Kırmani 21. Celep zeytini, 22. Tuzlu yoğurt, 23. Keferabid kavunu (Altınözü), 24. Telbizek portakalı (Kırıkhan), 25. Karamemet narı (Kırıkhan), 26. Samandağ biberi, 27. Samandağ deniz fasulyesi, 28. Samandağ ney kamışı, 29. Altınözü Keten (köynek), 30. Gömlek bademi (çerez badem - Şenköy), 31. Harbiye sarı ipek kozası, 32. Ceviz reçeli, 33. Kabak reçeli, 34. Kebbet reçeli, 35. Defne sabunu, 36. Antakya kekiği, 37. Subaşı biberi, 38. Kış karpuzu (Altınözü), 39. Harbiye hurması, 40. Şam-ı dut (Şenköy), 41. Kıtte, 42. Kıtte turşusu, 43. Karakılçık (buğday), 44. Antakya Enginarı, 45. Samandağ domatesi, 46. Samandağ yer fıstığı, 47. Latkani reçeli (özel bir kaysı türü), 48.Çakal üzümü, 49. Antakya şalgamı (mayalama tekniği açısından), 50. Fulya likörü, 51. Hömbeles likörü, 52. Ceviz helvası, 53. Kömürçukuru pekmezi, 54. Mortedella, 55. Sasisko, 56. Antakya sele zeytini, 57. Enteşe bileziği, 58. Antakya simidi, 59. Antakya kebap ekmeği, 60. Antakya peksimedi, 61. Antakya kişnişi, 62. Şenköy çayı, 63. Gudama çiçeği çayı, 64. Kaya koruğu turşusu, 65. Antakya nar ekşisi, 66. Cin narı ekşisi, 67. Yunus eriği, 68. Çakal armudu reçeli, 69. Pijamalı pirinç (Hassa), 70. Taraklı (darak inciri), 71. Fahli inciri, 72. Kurmacık inciri, 73. Belluriye, 74. Şam tatlısı, 75 Antakya dağ elması, 76. Antakya bez sucuğu, 77. Kırıkhan lalesi, 78. Keşşir tatlısı, 79. Ramazan helvası, 80. Hırıstıl levz,  81. Dörtyol Mandalini, 82. Antakya sürkü, 83. Harbiye oyası, 84. Altınözü cimem’i, 85. Taş armudu (Kırıkhan), 86. Kalburabastı kakesi (Altınözü), 87. Antakya Kömbesi, 88. Altınözü kış karpuzu, 89. Sütlü sarı (kış aylarına kadar ağacında kalan incir), 90. Tutmaç (Yayladağı, mercimekle yapılan bir çorba türü) 91. Keşşir Pilavı (Antakya), 92. Antakya kıyma kebabı, 93. Belben (Hassa), 94. Zembil tatlısı (Antakya), 95. Hünkar külahı (Antakya), 96.Yusufefendi (Samandağ mandalinası), 97. Yaz ayvası (Antakya), 98. Mamul, 99. İkindi simidi, 100. Fıtır ekmeği (Antakya), 101. Hassa üzümü, 102. Baş biber, 103. Meyremi inciri (kurutmalık), 104. Abdülkefi inciri (Şenköy), 105. Ali bayır buğdayı (oruk ve bulgur köftelerinde kullanılan bulgurun buğday çeşidi, Altınözünde orijinal tohumu mevcut), 106. Şıhıl mahşi, 107. Külçe, 108. Süt kakesi, 109. Zeytinkepeği ekmeği, 110. Kozlu kadayıf, 111. Menenğiç helvası, 112. Peynir helvası, 113. Turunç çiçeği reçeli, 114. Portakal çiçeği reçeli, 115. Yılanbalığı dolması,  116. Köy (köylü) kebabı, 117. Kınnep kebabı, 118. Muhattemi (yumurtalı oruk), 119. Pirinç orugu, 120 Naneli oruk, 121. Kaytaz böreği, 123. Kimyonlu köfte, 124. Aya köfteli çorba, 125. Ekşi aşı, 126. Yaz ayvası reçeli, 127. Fulya çiçeği şerbeti, 128. Dut likörü, 129. Sumak ekşisi.

2017 yılında Türk patent enistüsü Mahreç ve Menşe belgelerine ek olarak geleneksel ürün belgesi kategorisini eklemesi sonucunda Hatay şehrimizin bu kategoriye girebilecek 129 ürünümüz mevcuttur. Bu sayılar bırakın bir şehri, bir ülkenin alabileceği bir miktarı gösterir. Bu açıdan, coğrafi işaretlerin alınması konusunda Hatay büyük şehir belediyesinin ve diğer sivil toplum kuruluşlarının çalışmaları büyük bir önem arz etmektedir.